ความเชื่อเรื่องสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ความลี้ลับต่าง ๆ กับคนไทยเป็นของคู่กัน อย่างเรื่องหนึ่งที่คงมีคนจำนวนไม่น้อยสงสัยกันคือความเชื่อของ “จอมปลวกให้โชค” ที่มักได้ยินคำกล่าวจากคนสมัยโบราณ หรือคนเฒ่าคนแก่บอกเอาไว้ว่า หากเจอจอมปลวกบริเวณไหนอย่าไปทำลายเด็ดขาด ไม่อย่างนั้นอาจเกิดเรื่องไม่ดีขึ้นกับตัวได้ ซึ่งคนรุ่นใหม่แบบเราเป็นต้องสงสัยกันอย่างหนักว่า ทั้ง ๆ ที่ปลวกขึ้นชื่อว่าเป็นแมลงร้ายที่ชอบเข้าทำลายและคุกคามบ้านเรือน แต่ทำไมกลับห้ามทำลาย ถ้าอยากรู้เหตุผล ตามมาไขข้อสงสัยในประเด็นนี้กันเลย

จอมปลวกให้โชค ทำไมห้ามทำลาย

ทั้งนี้ความเชื่อ จอมปลวกศักดิ์สิทธิ์อย่างไร ปัจจุบันยังมีคนเชื่อและศรัทธาอยู่อีกหรือไม่ ก็ลองสังเกตได้จากข่าวจอมปลวกที่พบเห็นกันอยู่บ่อยครั้งตามหน้าหนังสือพิมพ์ หรือตามฟีดข่าวออนไลน์ต่าง ๆ ยิ่งเมื่อใกล้วันหวยออกก็จะพบเจอว่า มีชาวบ้าน นักเสี่ยงโชค นำผ้าสามสีไปผูกไว้บริเวณยอดของจอมปลวก พร้อมทั้งมีเครื่องเซ่นไหว้ จุดธูปเทียนกราบไหว้ขอโชคลาภ เพื่อนำไปเสี่ยงดวงกันเป็นจำนวนมาก 

ทำให้เข้าใจได้เลยว่าความเชื่อจอมปลวก ถือเป็นความเชื่อเรื่องสิ่งศักดิ์สิทธิ์อย่างหนึ่งของคนไทยในสมัยโบราณจวบมาจนถึงปัจจุบันนี้ และที่ว่าคำกล่าวจากคนเฒ่าคนแก่บอกเอาไว้ว่า หากเจอจอมปลวกขนาดใหญ่หรือขนาดใดก็ตามบริเวณไหนอย่าไปทำลายเด็ดขาด ไม่อย่างนั้นอาจเกิดเรื่องไม่ดีขึ้นกับตัวได้ 

ก็พอสรุปได้ว่าเหตุผลที่จอมปลวกกลายเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ห้ามไปทำลายหรือเข้าไปทำไม่ดีใส่เป็นอันขาดนั่น เพราะเชื่อว่าจอมปลวกเป็นที่อยู่อาศัยของพระแม่ธรณีหรือบริวารของพระแม่ธรณี กล่าวคือ ท่านอาจจะไม่ได้อยู่ที่นั่นประจำ แต่ก็เหมือนเป็นบ้าน เป็นปราสาทของท่าน คล้ายกับเป็นส่วนหนึ่งที่ท่าต้องแวะเวียนมาดูแลบ่อย ๆ 

“จอมปลวก” ขึ้นบ้าน

ปลวกขึ้นบ้านต้องเป็นเรื่องที่ไม่มีใครอยากให้เกิดขึ้นนัก เพราะปลวกขึ้นชื่อว่าเป็นแมลงร้ายที่ชอบเข้าทำลายและคุกคามบ้านเรือนจนถึงขึ้นต้องมีการกำจัดกันอย่างจริงจัง ขณะเดียวกันบริเวณนั้นอาจมีงูที่คอยกินปลวกมาอาศัยอยู่ อีกทั้งดินที่ตั้งจอมปลวกมักไม่ค่อยแข็งแรงนัก หากเข้าไปอยู่ใกล้อาจเกิดการทรุดตัวจนเป็นอันตรายได้

แต่ทำไมคนโบราณกลับบอกว่า ห้ามทำลายจอมปลวก อีกล่ะ? การที่คนสมัยโบราณกลับมีความเชื่อเกี่ยวปลวกในมุมมองที่แตกต่างกันไปกับคนรุ่นใหม่นั้น เป็นเพราะเชื่อว่าถ้าจอมปลวกขึ้นกลางบ้าน หรือขึ้นอยู่ใกล้บริเวณบ้านใด เจ้าของบ้านจะต้องทำพิธีรับขวัญปลวกโดยเอาผ้าแดงใหม่ ๆ พันรอบทำหลังคากันแดดกันฝนให้ปลวก ทำพิธีเซ่นไหว้ เพราะเชื่อว่าจะเกิดสิริมงคลแก่บ้าน และปลวกนั้นจะให้ลาภต่าง ๆ นานา จะทำให้อยู่ดี ร่ำรวยเงินทอง 

แต่ถ้าเอาตามมุมมองของคนรุ่นใหม่ ที่ผสมผสานความเชื่อกับความเป็นจริงเข้าด้วยแล้ว ก็ลองพิจารณาดูว่าถ้าจอมปลวกนั้นอยู่ห่างตัวบ้าน 10 เมตรขึ้นไป ก็พอสังเกตการณ์และไม่จำเป็นต้องทำลายได้ แต่ถ้าปลวกเข้ามาลุกลามเข้าในบ้านเรื่อย ๆ สร้างความเดือดร้อน แบบนี้ยังไงก็ไม่เป็นมงคลอย่างแน่นอน ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ขึ้นอยู่กับลักษณะของจอมปลวก และทิศทางของจอมปลวกด้วย ว่าไปขึ้นอยู่ตรงจุดไหนด้วย

ลักษณะของ “จอมปลวก” ศักดิ์สิทธิ์

จอมปลวกที่เราพบเจอ ไม่ได้หมายความว่าทุก จอมปลวกให้โชค หรือจะต้องศักดิ์สิทธิ์เสมอไป ขึ้นอยู่กับองค์ประกอบเหล่านี้

• สีดินของจอมปลวก ปัจจุบันทั่วโลกค้นพบชนิดของปลวกแล้วไม่ต่ำกว่า 1,800 ชนิด 200 สกุล ส่วนในประเทศไทยเองพบว่ามีปลวกอยู่นับร้อยชนิด จอมปลวกที่มีสีแดง สีดำ จะดุกว่าจอมปลวกที่มีดินสีขาว 
• สถานที่ตั้งของจอมปลวก ว่ากันว่าปลวกมักจะหาดินที่มีส่วนผสมของแร่โลหะทองแดง สำฤทธิ์เหล็ก มาเป็นส่วนประกอบของโครงสร้างจอมปลวก ใต้ดินตรงไหนมีแร่ดังกล่าวปลวกก้มักจะไปทำรังตรงนั้น ซึ่งบริเวณที่มีแร่ต่าง ๆ นั้นเชื่อกันว่าจะมีโลหะศักดิ์สิทธิ์โบราณอยู่ด้วย ยิ่งสังเกตได้ว่าบริเวณนั้นมีพระพุทธรูป มีของอาถรรพ์โบราณอยู่ด้วย อาจจะมีเทวดาคอยปกปักรักษา หรือเจ้าของเก่าที่ตายไปแล้วคอยหวงแหนพื้นที่บริเวณนั้นอยู่ 
• ขนาดของจอมปลวก หรืออายุของจอมปลวก หากบริเวณไหนเป็นจอมปลวกเก่าอายุหลายสิบปีหรือหลายร้อยหลายพันปี ตรงนั้นอาจจะเป็นที่สถิตของพระแม่ธรณีจริง ๆ หรืออาจจะมีอะไรลึกลับสิงสถิตอยู่